,
AKT - Akustyczny teatr część 3AKT - Akustyczny teatr część 3, Nauka, Akustyka, Elektroakustyka, Artykuły
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
AKT − akustyczny teatr AKT − akustyczny teatr, część 3 Zestaw głośnikowy do kina domowego AVT−994 AKT 3 SzczegÛln¹ cech¹ tego zestawu jest zainstalowanie g³oúnika nis- kotonowego na úciance bocznej ( rys. 1 ). Uk³ad taki pozwala na ograniczenie szerokoúci obudowy do wielkoúci g³oúnika úrednioto- nowego, co daje korzyúci wizual- ne i†akustyczne - lepsze rozpra- szanie úrednich i†wysokich to- nÛw. Wymaga on jednak stosowa- nia g³oúnika úredniotonowego o†wysokiej wytrzyma³oúci, gdyø ze wzglÍdu na pozycjÍ g³oúnika nis- kotonowego i†jego odsuniÍcie od úredniotonowego, konieczne jest ustalenie niskiej czÍstotliwoúci po- dzia³u miÍdzy nimi. Zastosowa- nie w†roli g³oú- nika úredniotonowego g³oúnika nisko-úredniotonowego TC14, przystosowanego do znacznie wiÍkszych amplitud, niø klasycz- ne g³oúniki úredniotonowe, po- zwala wybraÊ teoretycznie zupe³- nie dowoln¹ czÍstotliwoúÊ podzia- ³u. åciÍte krawÍdzie kosza g³oú- nika umoøliwiaj¹ przygotowanie bardzo w¹skiego frontu (13 cm, podczas gdy pe³na úrednica kosza W†ostatnim odcinku trzyczÍúciowego cyklu poúwiÍconego zespo³om g³oúnikowym przeznaczonym do stosowania w†tradycyjnych systemach stereofonicznych i†wielokana³owych zestawach kina domowego, przedstawimy najwiÍksz¹ i†najciekawsz¹ konstrukcjÍ - trÛjdroøny zestaw AKT3. Na koniec dokonamy podsumowania, przedstawiaj¹c rekomendowane systemy. Elektronika Praktyczna 3/2001 37 P R O J E K T Y Elektronika Praktyczna 3/2001 37 AKT − akustyczny teatr . Charakterystyka przetwarzania w†zakre- sie niskich czÍstotliwoú- ci ma spadek -6dB przy 40Hz - gwarantuje to odtworzenie szerokiego pasma, choÊ czÍstotli- woúci niøszych od 30Hz tylko przy ograniczo- nych mocach, gdyø nie- co powyøej tej czÍstot- liwoúci charakterystyka wytrzyma³oúci zaczyna spadek. Zaplanowane strojenie 25-litrowej obudowy do czÍstotliwoúci rezonansowej 40Hz uzyskujemy stosuj¹c rurÍ TR60 o†pe³nej d³ugoúci 14,5cm. OtwÛr umieszczony jest na samym dole obudowy, co wskutek s¹siedztwa pod³ogi - powierzchni odbijaj¹cej, przyczynia siÍ do zwiÍkszenia efek- tywnoúci basu. Na rys. 2 przedstawiono cha- rakterystykÍ przetwarzania AKT3, okreúlon¹ metod¹ szumu tercjowe- go, uúrednion¹ dla kilkudziesiÍciu pozycji mikrofonu pomiarowego w†pomieszczeniu ods³uchowym. Pomiary tego typu, mimo tych uúrednieÒ, obci¹øone s¹ rezonan- sami w³asnymi po- mieszczeÒ, znie- kszta³caj¹cymi do pewnego stopnia charakterystykÍ, zw³aszcza w†zakresie niskotonowym, poni- øej 100Hz. Mimo to widaÊ bardzo dobre zrÛwnowaøenie, od tercji 80Hz aø do 16kHz zamkn¹Ê je moøna w†polu tole- rancji ±2,5dB. G³oúnik úrednio- tonowy pracuje w†wydzielonej, za- mkniÍtej komorze o†objÍtoúci 4†litrÛw, utworzonej za po- moc¹ ukoúnej przegrody - elimi- nuje ona wiÍkszoúÊ fal stoj¹cych w†komorze úredniotonowej (rÛw- noleg³e pozostaj¹ juø tylko úcian- ki boczne) i†najgroüniejsze rezo- nanse w†komorze niskotonowej, ktÛre tworzy³yby siÍ na najwiÍk- szym dystansie miÍdzy doln¹ a†gÛrn¹ úciank¹, i†by³y ³atwo transmitowane przez zlokalizowa- ny na dole otwÛr. Ponadto za- instalowano dwie aøurowe prze- grody - wieÒce wzmacniaj¹ce obudowÍ, a†dolna czÍúÊ bocznej úcianki, na ktÛrej zainstalowano g³oúnik niskotonowy, zosta³a po- grubiona do 30mm. G³oúnik wysokotonowy zosta³ tym razem umieszczony poniøej g³oúnika úredniotonowego - i†znajduje siÍ dziÍki temu na optymalnej wysokoúci, takiej sa- mej jak w†AKT1†i†AKT2. Podob- nie jak we wszystkich pozosta- ³ych konstrukcjach AKT, zespo³y powinny byÊ wykonywane jako lustrzane odbicia, tym razem jednak zasada ta dotyczy nie tylko przesuniÍcia g³oúnika wy- sokotonowego, ale rÛwnieø pozy- cji g³oúnikÛw niskotonowych - obydwa maj¹ byÊ skierowane albo do wewn¹trz, albo na ze- wn¹trz. WybÛr pozycji jest kwes- ti¹ eksperymentÛw w†konkretnym pomieszczeniu. G³oúniki niskoto- nowe powinny promieniowaÊ w†stronÍ otwartej przestrzeni - jeúli kolumny ustawione bÍd¹ doúÊ blisko bocznych úcian (dys- tans mniejszy od 1m), wÛwczas najprawdopodobniej lepsze re- zultaty zostan¹ uzyskane przy skierowaniu ich do úrodka. Rys. 1. Projekt obudowy AKT3. TC14 to 15 cm). Natomiast w†roli niskotonowe- go zastosowano TC18, g³oúnik z†za³oøenia rÛwnieø nisko-úrednio- tonowy, ktÛry najczÍúciej jest sto- sowany w†uk³adach dwudroønych. Zalet¹ uk³adu trÛjdroønego jest fakt, øe g³oúnik pracuj¹cy jako úredniotonowy zostaje przez filtr dolnoprzepustowy odci¹øony od duøych amplitud, i†nawet jeúli jest do nich zdolny, tak jak TC14, to przetwarzanie przy mniejszych wychyleniach zawsze jest premio- wane niøszymi zniekszta³ceniami, co prowadzi do klarowniejszego odtwarzania úrednich tonÛw. MiÍ- dzy g³oúniki niskotonowy i†úred- niotonowy (a dok³adnie miÍdzy ich cewki) podzielone zostaje rÛw- nieø ciep³o, zw³aszcza gdy czÍs- totliwoúÊ podzia³u lokuje siÍ w†pobliøu 200Hz, gdzie spektrum mocy typowych sygna³Ûw mu- zycznych osi¹ga maksimum. Wzrasta wiÍc wytrzyma³oúÊ ter- miczna ca³ego zespo³u, a†przy niøszej temperaturze kaødej cewki zmniejsza siÍ zjawisko kompresji, powstaj¹ce na skutek wzrostu re- zystancji uzwojenia cewek przy wzroúcie temperatury. Przy kaødej takiej okazji wypada jednak po- wtarzaÊ, øe nie naleøy poddawaÊ siÍ wraøeniu, iø uk³ady trÛjdroøne s¹ bezwzglÍdnie lepsze od dwu- Rys. 2. Charakterystyka przetwarzania AKT, określona w pomieszczeniu odsłuchowym metodą szumu tercjowego. 38 Elektronika Praktyczna 3/2001 droønych. Uk³ady trÛj- droøne maj¹ bardziej skomplikowane zwrotni- ce, zintegrowanie trzech g³oúnikÛw jest trudniej- sze niø dwÛch, dlatego czÍsto uk³ady dwudroø- ne maj¹ przewagÍ w†zrÛwnowaøeniu i†spÛjnoúci brzmienia. Impedancja znamionowa kolumny AKT3 wynosi 8 AKT − akustyczny teatr + Rekomendowane systemy: lewy/prawy C1 C3 centralny tylne L1 L2 R1 1 Monitor Monitor E Monitor System podstawkowych monitorów to skromne, choć wyrównane minimum. Dla odtworzenia mocnego basu z pewnością konieczny jest subwoofer. L3 N S W C2 R2 2 AKT1 Monitor E Monitor Głośniki lewy i prawy wyrosły z Monitorów do małych kolumieniek wolnostojących, dzięki czemu mają szersze pasmo. - Rys. 3. Schemat zwrotnicy AKT3. 3 AKT1 Center Monitor Na środku pojawił się centralny z prawdziwego zdarzenia, który staje się najmocniejszym elementem systemu. ZwrotnicÍ ( rys. 3 ) moøna po- dzieliÊ miÍdzy dwie p³ytki - na jednej, w¹skiej, zamontowaÊ sek- cjÍ filtrÛw úrednio-wysokotono- wych i†umieúciÊ j¹ na ukoúnej przegrodzie, w†komorze g³oúnika úredniotonowego (jej wymiary i†elementy naleøy rozplanowaÊ tak, aby przesz³a przez otwÛr úredniotonowego), drug¹, mniej- sz¹, z†filtrem dolnoprzepustowym umieúciÊ w†g³Ûwnej komorze, in- staluj¹c poprzez otwÛr g³oúnika niskotonowego na úciance bocznej lub przedniej, ale nie bliøej niø 10 cm od jego uk³adu magnetycz- nego. Podczas gdy wszystkie inne konstrukcje wyposaøono w†poje- dyncze gniazdo przy³¹czeniowe, AKT3 ma gniazdo podwÛjne, po- zwalaj¹ce na podwÛjne okablowa- nie. Wynika to z†moøliwoúci od- separowania w†zespole trÛjdroø- nym pr¹dÛw niskich czÍstotliwoú- ci od pr¹dÛw czÍstotliwoúci úred- nich i†wysokich, co daje najlepsze rezultaty (w uk³adach dwudroø- nych pr¹dy niskich i†úrednich czÍstotliwoúci musz¹ p³yn¹Ê ra- zem). G³oúniki úredniotonowy i†wy- sokotonowy mog¹ wystÍpowaÊ w†wersjach ekranowanych magne- tycznie - co pozwoli kolumnie stan¹Ê blisko telewizora. Nieekra- nowany g³oúnik niskotonowy nie powinien powodowaÊ zaburzeÒ, gdyø jest zainstalowany znacznie niøej, niø zwykle znajduje siÍ ekran telewizora. 4 Center M Center Monitor Z przodu jest już wyrównana trójka, tylko z tyłu trochę słabiej, choć to jeszcze nie ideał, to najczęściej wystarczy. 5 Center M Center Center M Dookoła dokładnie to samo − osiągamy wysoką moc we wszystkich kanałach, jednak subwoofer, tak jak poprzedni, bardzo się przyda. 6 AKT2 Center Monitor Z przodu pojawiły się mocne i pełnozakresowe AKT2, z tyłu ponownie trochę słabiej, ale w sumie bardzo dobra drużyna. 7 AKT2 Center AKT1 Tył nadal słabszy od przodu, ale już pełnozakresowy. Bardzo elegancki system, wymaga jednak więcej miejsca. 8 AKT2 Center Center M Pierwszy zestaw referencyjny, spełniający wszystkie wymagania − we wszystkich kanałach podobna, wysoka moc, a z przodu kolumny pełnozakresowe. 9 AKT2 Center AKT2 Drugi zestaw referencyjny − kto ma więcej miejsca, może również z tyłu postawić AKT2. 10 AKT3 Center Monitor Z przodu pojawiają się najsilniejsze na basie AKT3, ale z tyłu znowu chudo. 11 AKT3 Center AKT1 Z tyłu już trochę lepiej. 12 AKT3 Center Center M Wreszcie i z tyłu z pełną mocą. Trzeci zestaw referencyjny. Przyjęto założenie, że głośniki występujące na pozycjach innych niż centralna będą pozostawać na tyle daleko od telewizora, że ekranowanie nie będzie im potrzebne. Każda konstrukcja możne jednak być wykonana jako ekranowana − nosi wówczas dodatkowe oznaczenie E; AKT Center, który jest ekranowany w wersji podstawowej, ma w wersji nieekranowanej oznaczenie dodatkowe M. 18-cm kosz g³oúnika niskotono- wego stosowanego w†AKT 3 moøe wystÍpowaÊ w†wersji ìpoúcinanejî (jak wszystkie 14-cm g³oúniki nis- ko-úredniotonowe kolumn serii AKT) albo w†wersji okr¹g³ej. Jest to tylko kwestia estetyczna. Andrzej Kisiel, Audio W†ramach projektÛw AKT AVT dostarcza komplety g³oúni- kÛw i†podstawowy osprzÍt (czÍúci do zwrotnic, gniazda, tunele bass- reflex - bez obudÛw, wyt³umieÒ, okablowania i†wkrÍtÛw mocuj¹- cych). Cena jest sum¹ cen elemen- tÛw wchodz¹cych w†sk³ad zesta- wu. ZamÛwienie moøe dotyczyÊ kompletu g³oúnikÛw lub kompletu g³oúnikÛw i†czÍúci. Nie dostar- czamy samych czÍúci ani poje- dynczych g³oúnikÛw. Głośniki AKT Center ......................... (2xTC14SG69−04 plus TC20SD05)......................... 395 zł Głośniki AKT Center ......................... (2xTC14SG69−04 plus TC20SD05)......................... 395 zł Głośniki AKT Center M ....................(2xTC14WG69−04 plus TC20TD05) ........................ 335 zł Głośniki AKT Monitor .........................(TC14WG69−08 plus TC20TD05) .......................... 195 zł Głośniki AKT Monitor E ..................... (TC14SG69−08 plus TC20SD05)........................... 245 zł Głośniki AKT 1 ....................................(TC14WG69−08 plus TC20TD05) .......................... 195 zł Głośniki AKT 1 E ................................ (TC14SG69−08 plus TC20SD05)........................... 245 zł Głośniki AKT 2 .................................(2xTC14WG69−04 plus TC20TD05) ........................ 335 zł Głośniki AKT 2 E .............................. (2xTC14SG69−04 plus TC20SD05)......................... 395 zł Głośniki AKT 3 ................... (TC18WG49−08 plus TC14WG69−08 plus TC20TD05).......... 345 zł Głośniki AKT 3 E ............... (TC18WG49−08 plus TC14SG69−08 plus TC20SD05) .......... 385 zł Cena osprzętu dla każdego z powyższych zestawów z wyjątkiem AKT3 (E) ........................ 95 zł Cena osprzętu dla zestawu AKT3 (E) .................................................................................. 135 zł Elektronika Praktyczna 3/2001 39 [ Pobierz całość w formacie PDF ] |
Podobne
|