,
AS II - reakcje redoxAS II - reakcje redox, Arkusze Sprawdzające
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ROZWI¥ZANIA ZADAÑ (z komentarzem) ZADANIE 1. OdpowiedŸ: Stopnie utlenienia siarki w podanych zwi¹zkach chemicznych przedstawia poni¿sza tabela: SO 3 2– HSO 4 – Wzór sumaryczny H 2 S SO 2 H 2 SO 4 Na 2 S 2 O 3 Stopieñ utlenienia –II IV IV VI VI –II oraz VI Komentarz: W tiosiarczanie(VI) sodu Na 2 S 2 O 3 dwa atomy siarki s¹ na ró¿nych stopniach utlenienia. Jeden atom wystêpuje na –II stopniu utlenienia, drugi — na VI. Ró¿nica pomiêdzy siarczanem(VI) sodu, a tiosiarczanem sodu jest taka, ¿e wNa 2 S 2 O 3 drugi atom siarki zast¹pi³ jeden z atomów tlenu. ZADANIE 2. OdpowiedŸ: Stopnie utlenienia azotu w podanych zwi¹zkach chemicznych przedstawia poni¿sza tabela: NH 4 + NO 3 – Wzór sumaryczny NO 2 Ca(NO 3 ) 2 KNO 2 NH 4 NO 3 Stopieñ utlenienia –III IV V V III –III oraz V Komentarz: W azotanie(V) amonu NH 4 NO 3 dwa atomy azotu s¹ na ró¿nych stopniach utlenienia. Jeden atom wystêpuje na –III stopniu utlenienia, drugi — na V. ZADANIE 3. OdpowiedŸ: Utleniacz — kwas azotowy(V). Reduktor — siarczek miedzi(I). Komentarz: Azot zmniejszy³ swój stopieñ utlenienia z V (w HNO 3 ), na II (w NO). Zarówno miedŸ, jak i siarka ulegaj¹ utlenieniu — podwy¿szaj¹ swoje stopnie utlenienia: miedŸ z I (w Cu 2 S) na II (w Cu(NO 3 ) 2 ),asiarkaz–II(wCu 2 S) na VI (w H 2 SO 4 ). ZADANIE 4. OdpowiedŸ: A. Siarka pe³ni rolê utleniacza. C. Siarka pe³ni rolê reduktora. B. Siarka pe³ni rolê reduktora. D. Siarka pe³ni rolê utleniacza. Komentarz: W reakcji A siarka zmniejszy³a swój stopieñ utlenienia z 0 na –II, a wiêc zredukowa³a siê. W reakcjach B i C siarka podwy¿szy³a swój stopieñ utlenienia z IV na VI, a wiêc siê utleni³a. W reakcji D siarka zmniejszy³a swój stopieñ utlenienia z VI na IV, a wiêc siê zredukowa³a. ZADANIE 5. OdpowiedŸ A. Jony Na + oraz Mg 2+ . Komentarz: Utleniaczem jest pierwiastek, który w reakcji utleniania-redukcji redukuje siê, a wiêc zmniejsza swój stopieñ utle- nienia. Atomy sodu i magnezu oraz aniony Br – iS 2– nie mog¹ zmniejszyæ swojego stopnia utlenienia (atomy sodu i magnezu wystêpuj¹ w zwi¹zkach chemicznych tylko na dodatnich stopniach utlenienia). Atomy bromu i siarki mog¹ zarówno obni¿aæ, jak i podwy¿szaæ stopieñ utlenienia. Natomiast jony sodu i magnezu mog¹ tylko zmniej- szyæ swój stopieñ utlenienia na 0. OdpowiedŸ B: Atomy sodu i magnezu oraz jony bromkowe Br – i siarczkowe S 2– . 1 www.wsip.com.pl Komentarz: Reduktorem jest pierwiastek, który utlenia siê, a wiêc podwy¿sza swój stopieñ utlenienia. Kationy Na + iMg 2+ nie mog¹ byæ reduktorami, gdy¿ zarówno sód, jak i magnez wystêpuj¹ w nich na maksymalnym stopniu utlenienia. Natomiast brom i siarka mog¹ tworzyæ zwi¹zki chemiczne, w których wystêpuj¹ na dodatnich stopniach utlenienia. OdpowiedŸ C. Tylko atomy bromu oraz atomy siarki. Komentarz: Zarówno atomy bromu jak i siarki mog¹ obni¿aæ lub podwy¿szaæ stopieñ utlenienia. Brom na 0 stopniu utlenienia mo¿e przechodziæ na –I stopieñ utlenienia (w jonie bromkowym Br – ) lub na dodatni, np. VII stopieñ utlenienia (w kwasie bromowym(VII) HBrO 4 ). Siarka na 0 stopniu utlenienia mo¿e przechodziæ na –II stopieñ utlenienia (w jonie siarczkowym S 2– ) lub na dodatni, np. IV stopieñ utlenienia (w tlenku siarki(IV) SO 2 ). ZADANIE 6. OdpowiedŸ: Zwi¹zki, które mog¹ pe³niæ tylko rolê utleniacza: K 2 Cr 2 O 7 , KNO 3 ,KMnO 4 ,KClO 4 . Komentarz: Utleniaczem jest pierwiastek, który w reakcji utleniania-redukcji redukuje siê, a wiêc zmniejsza swój stopieñ utle- nienia. Chrom, azot, mangan i chlor w wy¿ej wymienionych zwi¹zkach chemicznych wystêpuj¹ na swoich maksy- malnych stopniach utlenienia. Nie mog¹ wiêc jeszcze go podwy¿szaæ, a wiêc nie mog¹ pe³niæ roli reduktorów. Pe³ni¹ tylko rolê utleniaczy. Jod w NaI nie mo¿e pe³niæ roli utleniacza, poniewa¿ wystêpuje na najni¿szym stopniu utlenienia. Nie mo¿e jeszcze go obni¿aæ. Natomiast tlen w nadtlenku wodoru (wystêpuje na –I stopniu utlenienia), siarka w siarczanie(IV) sodu oraz ¿elazo w chlorku ¿elaza(II) mog¹ pe³niæ rolê zarówno utleniaczy, jak i reduktorów, poniewa¿ wystêpuj¹ na po- œrednich stopniach utlenienia. ZADANIE 7. OdpowiedŸ A: Utleniacz: kwas azotowy(V). Reduktor: miedŸ. OdpowiedŸ B: Utleniacz: dichromian(VI) potasu. Reduktor: chlorek cyny(II). ZADANIE 8. OdpowiedŸ A: Nadtlenek wodoru pe³ni w tej reakcji rolê reduktora. OdpowiedŸ B: Nadtlenek wodoru pe³ni w tej reakcji rolê utleniacza. 2 ZADANIE 9. OdpowiedŸ: Fioletowe jony MnO 4 – redukuj¹ siê w œrodowisku kwaœnym, tworz¹c bezbarwne jony Mn 2+ . ZADANIE 10. OdpowiedŸ A: OdpowiedŸ B: Azotan(III) potasu pe³ni w tej reakcji rolê utleniacza, a jodek potasu — rolê reduktora. ZADANIE 11. OdpowiedŸ A: Równanie reakcji utleniania-redukcji, w której kation Fe 3+ jest utleniaczem: 2Fe 3+ +Sn 2+ 2Fe 2+ +Sn 4+ Fe 3+ +Cr 2+ Fe 2+ +Cr 3+ lub Û Û Komentarz: Rolê utleniacza mo¿e pe³niæ jedynie kation Fe 3+ , który podczas reakcji utleniania-redukcji zredukuje siê do kationu ¿elaza Fe 2+ . Potencja³ standardowy E o tej reakcji wynosi Fe 3+ +e – E o =0,77V Rolê reduktora w reakcji z kationem Fe 3+ mo¿e pe³niæ jedynie taki kation metalu, którego potencja³ standardowy re- akcji utleniania-redukcji ma wartoœæ ni¿sz¹ od 0,77 V ( E o < 0,77 V). Ten warunek spe³niaj¹ dwa kationy: kation cyny Sn 2+ , który utleni siê do kationu Sn 4+ ; kation chromu Cr 2+ , który utleni siê do kationu Cr 3+ . Û Fe 2+ OdpowiedŸ B: Równanie reakcji utleniania-redukcji, w której kation Fe 2+ jest reduktorem: 2Fe 2+ +Pb 4+ 2Fe 3+ +Pb 2+ Û Komentarz: Rolê reduktora mo¿e pe³niæ jedynie kation Fe 2+ , który podczas reakcji utleniania-redukcji utleni siê siê do kationu ¿elaza Fe 3+ . Potencja³ standardowy E o tej reakcji wynosi Fe 2+ E o =0,77V Rolê utleniacza w reakcji z kationem Fe 2+ mo¿e pe³niæ jedynie taki kation metalu, którego potencja³ standardowy re- akcji utleniania-redukcji ma wartoœæ wy¿sz¹ od 0,77 V ( E o > 0,77 V). Ten warunek spe³nia jedynie kation o³owiu Pb 4+ , który zredukuje siê do kationu Pb 2+ . Fe 3+ +e – Û ZADANIE 12. OdpowiedŸ A: Podczas elektrolizy wodnego roztworu kwasu siarkowego(VI) na elektrodach zachodz¹ nastêpuj¹ce reakcje elek- trodowe: 0 + – A(+) 2 H O Û O + 4 H + 4 e 2 2 0 + – K(–) 2 H + 2 e Û H 2 OdpowiedŸ B: Podczas elektrolizy wodnego roztworu azotanu(V) o³owiu(II) na elektrodach zachodz¹ nastêpuj¹ce reakcje elektrodowe: 3 www.wsip.com.pl OdpowiedŸ C: Podczas elektrolizy wodnego roztworu wodorotlenku potasu na elektrodach zachodz¹ nastêpuj¹ce reakcje elektrodowe: ZADANIE 13. OdpowiedŸ A: Podczas elektrolizy wodnego roztworu chlorku niklu(II) na elektrodach zachodz¹ nastêpuj¹ce reakcje elektrodowe: OdpowiedŸ B: Na katodzie wydzieli siê 14 g niklu. Komentarz: Z równañ reakcji elektrodowych wynika, ¿e wydzieleniu 1 mola chloru, zajmuj¹cego objêtoœæ w warunkach norma- lnych 22,4 dm 3 , towarzyszy wydzielenie 1 mola niklu o masie molowej 59 g/mol. Zatem na anodzie wydzieli siê 5,3 dm 3 chloru, a na katodzie wydzieli siê 14 g niklu. x =14gNi ZADANIE 14. OdpowiedŸ: Elektrolizê nale¿y prowadziæ przez co najmniej 225,13 minut. Komentarz: Czas elektrolizy mo¿na obliczyæ na podstawie prawa Faradaya: m MI t t mnF MI M M M Czas, w którym wydzieli siê 0,1 mola ¿elaza (z rozk³adu 0,1 mola FeCl 3 ) — 5789 s t mnF MI nF M 5,6 g 3 96 485 C mol –1 M 5789 s 56 g / mol 5 A M Czas, w którym wydzieli siê 0,2 mola atomów miedzi (z rozk³adu 0,2 mola CuCl 2 ) — 7719 s t mnF MI 12,8 g 2 96 485 C mol –1 M 7s 719 64 g / mol 5 A M Ca³kowity czas przeprowadzania elektrolizy wynosi t = 5789 s + 7719 s = 13 508 s = 225,13 minut. ZADANIE 15. OdpowiedŸ A: Podczas elektrolizy wodnego roztworu siarczanu(VI) miedzi(II) na elektrodach zachodz¹ nastêpuj¹ce reakcje elektrodowe: OdpowiedŸ B: Stê¿enie molowe kationów Cu 2+ w roztworze po elektrolizie wynosi c mol = 0,505 mol/dm 3 . Komentarz: Z równañ reakcji elektrodowych wynika, ¿e wydzieleniu 1 mola tlenu, zajmuj¹cego objêtoœæ w warunkach normal- nych 22,4 dm 3 , towarzyszy wydzielenie 2 moli miedzi. Zatem na anodzie wydzieli siê 11,2 dm 3 tlenu, a na katodzie wydzieli siê 1 mol miedzi. x =1molCu 4 W elektrolizerze przed elektroliz¹ by³o 2 dm 3 1-molowego roztworu CuSO 4 , zatem znajdowa³o siê w nim 2 mole ka- tionów Cu 2+ . Po elektrolizie pozostanie w roztworze 1 mol kationów Cu 2+ . Objêtoœæ roztworu ulegnie zmniejszeniu, poniewa¿ podczas elektrolizy na anodzie rozk³ada³a siê woda. Z rozk³adu 1molaH 2 O zajmuj¹cego objêtoœæ 18 cm 3 wydzieli siê 11,2 dm 3 tlenu (0,5 mola O 2 ). Zatem koñcowa objêtoœæ roz- tworu wynosi V =2dm 3 – 0,018 dm 3 = 1,982 dm 3 . Stê¿enie molowe kationów Cu 2+ w roztworze po elektrolizie wy- nosi wiêc 0,505 mol/dm 3 . n 1mol 1,982 dm 2 Cu 0,505 mol/dm 3 c mol V 3 ZADANIE 16. OdpowiedŸ: Podczas elektrolizy wodnego roztworu azotanu(V) cynku(II) na elektrodach zachodz¹ nastêpuj¹ce reakcje elektro- dowe: Podczas elektrolizy prowadzonej pr¹dem o natê¿eniu 4 A w czasie 15 minut na katodzie wydzieli siê 1,2 g cynku. Komentarz: Masê cynku wydzielonego na katodzie mo¿na obliczyæ na podstawie prawa Faradaya: m MI t 65 g/mol 4 A 900 s Zn 1,2 g Z n Zn nF –1 2 96 485 C mol ZADANIE 17. OdpowiedŸ A: Podczas elektrolizy wodnego roztworu kwasu solnego na elektrodach zachodz¹ nastêpuj¹ce reakcje elektrodowe: OdpowiedŸ B: W wyniku elektrolizy roztworu HCl otrzymano 13,2 dm 3 chloru. Komentarz: Z równañ reakcji elektrodowych wynika, ¿e wydzieleniu 1 mola wodoru, zajmuj¹cego w warunkach normalnych objêtoœæ 22,4 dm 3 , towarzyszy wydzielenie 1 mola chloru o objêtoœci 22,4 dm 3 . Na anodzie wydzieli siê wiêc 15 dm 3 chloru, a na katodzie wydzieli siê 15 dm 3 wodoru. W wodzie rozpuœci³o siê 12 % wydzielonego na anodzie chloru, czyli 1,8 dm 3 chloru. W wyniku elektrolizy roztwo- ru HCl otrzymano wiêc 13,2 dm 3 chloru. ZADANIE 18. OdpowiedŸ: Ogniwo I: A. Schemat ogniwa: Cr | Cr 3+ || Cu 2+ |Cu B. Anod¹ jest elektroda chromowa, a katod¹ — elektroda miedziana. C. Na elektrodach zachodz¹ nastêpuj¹ce reakcje elektrodowe: D. Standardowa SEM tego ogniwa wynosi 1,08 V. SEM o o –(–0,74V)=0,34V+0,74V=1,08V EE 034 , V K A Ogniwo II: A. Schemat ogniwa: Co | Co 2+ || Pb 2+ |Pb B. Anod¹ jest elektroda kobaltowa, a katod¹ — elektroda o³owiowa. C. Na elektrodach zachodz¹ nastêpuj¹ce reakcje elektrodowe: 5 www.wsip.com.pl [ Pobierz całość w formacie PDF ] |
Podobne
|