atI 1 ...atI 1 przedstawieniepapierownagpw, Analiza techniczna i fundamentalna, Analiza techniczna i fundamentalna, ...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Analiza Techniczna I-1 Robert Ślepaczuk Omówienie papierów wartościowych i przedstawienie instrumentów finansowych notowanych na GPW w Warszawie. I. Definicja papierów wartościowych na podstawie art. 3 Ustawy o publicznym obrocie papierami wartościowymi 1 . 1. Papierami wartościowymi w rozumieniu ustawy są akcje i obligacje, jak również inne papiery wartościowe wyemitowane na podstawie właściwych przepisów. 2. Papierami wartościowymi w rozumieniu ustawy są również zbywalne prawa majątkowe wynikające z papierów wartościowych, o których mowa w ust. 1 (prawo poboru, prawo do dywidendy, prawo do otrzymania odsetek od obligacji itp.). 3. Papierami wartościowymi są również inne, niż wymienione w ust. 2, prawa majątkowe, których cena zależy pośrednio lub bezpośrednio od ceny papierów wartościowych wymienionych w ust. 1 i 2 (prawa pochodne, m.in. opcje, kontrakty terminowe, warranty, kwity depozytowe). II. Podział papierów wartościowych: Ze względu na przedmiot uprawnień w nich inkorporowanych wyróżniamy: a) papiery opiewające na wierzytelności pieniężne, np. weksle, czeki, obligacje, b) papiery zawierające uprawnienia do rozporządzania towarem, znajdującym się pod pieczą wystawcy dokumentu, np. konosamenty, dowody składowe, c) papiery w których inkorporowane są prawa udziałowe w spółkach akcyjnych (akcje). Ze względu na regulację obrotu papierami wartościowymi wyróżniamy: a) papiery imienne, z których prawa przenoszone są w drodze przelewu i wydania dokumentu, b) papiery na zlecenie, które legitymują jako uprawnionego osobę imiennie wymienioną lub przez nią oznaczoną; są one zbywalne na podstawie indosu i wręczenia papieru, c) papiery na okaziciela, które legitymują każdą osobę, przedstawiającą dokument; do ich przenoszenia wymagane jest przeniesienie własności dokumentu i jego wydanie. III. Przegląd poszczególnych papierów wartościowych występujących na GPW w Warszawie. a) Akcja jest papierem wartościowym, dokumentem stwierdzającym udział w spółce akcyjnej. Akcja przedstawia sobą ułamek kapitału akcyjnego, z objęciem którego związane jest prawo akcjonariuszy do udziału w spółce akcyjnej. Prawa te dzielą się na majątkowe i korporacyjne. Te pierwsze mogą być przedmiotem samodzielnego obrotu. Prawa korporacyjne mogą być zbywane jedynie z samą akcją. Do praw akcjonariuszy zaliczamy: - prawo do uczestnictwa w spółce akcyjnej, - prawo do uczestnictwa w walnym zgromadzeniu z prawem głosu, - prawo do udziału w zysku rocznym (dywidenda), - prawo poboru akcji nowych emisji, - prawo do udziału w kwocie likwidacyjnej (prawo akcjonariusza na wypadek likwidacji spółki do zwrotu wpłaconego kapitału po pokryciu przez spółkę jej zobowiązań). Podział akcji: I. Ze względu na zewnętrzna formę: - imienne, - na okaziciela, II. Ze względu na formę pokrycia kapitału akcyjnego: - aportowe, - gotówkowe, III. Ze względu na rodzajuprzywilejowania - zwykłe, 1 Dz. U. z dnia 3 października 1997 r. 1 Analiza Techniczna I-1 Robert Ślepaczuk - uprzywilejowane (co do głosu, co do dywidendy i co do podziału majątku) Ponadto wyróżniamy: - akcje założycielskie – wydawane założycielom spółki, - akcje użytkowe – mogą być wydawane w momencie umorzenia dotychczasowych akcji spółki (np. wobec obniżenia jej kapitału akcyjnego). b) Obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia (wykupu obligacji), które może mieć charakter pieniężny lub niepieniężny. Świadczenie pieniężne polega na zapłacie należności głównej lub należności ubocznych (odsetek) w sposób i terminach określonych w warunkach emisji. Świadczenie niepieniężne oznacza określenie w warunkach emisji korzyści, jakie może otrzymać obligatariusz, a w szczególności: prawo do udziału w przyszłych zyskach emitenta, prawo do zamiany obligacji na akcje spółki będącej emitentem tych obligacji (obligacje zamienne), prawo pierwszeństwa do objęcia emitowanych w przyszłości akcji spółki (obligacje z prawem pierwszeństwa). Podział obligacji: I. -imienne, -na okaziciela, II. Ze względu na termin wykupu : -krótkoterminowe, -średnioterminowe, -długoterminowe, III. Ze względu na sposób proponowania emisji: -publiczne, -niepubliczne, IV. Ze względu na sposób oprocentowania wyróżniamy obligacje: -o stałym oprocentowaniu, -o zmiennym oprocentowaniu, - indeksowane, -o kuponie zerowym, V. Ze względu na sposób zabezpieczenia emisji: -zabezpieczone, -niezabezpieczone, c) Prawa do akcji d) Prawa poboru e) Prawa do dywidendy f) Kontrakt terminowy jest umową, w której kupujący zobowiązuje się do zakupienia w określonym momencie w przyszłości określonego towaru, zwanego instrumentem bazowym po z góry określonej cenie. Sprzedający zobowiązuje się natomiast do sprzedania określonego w kontrakcie instrumentu bazowego. Instrumentami bazowymi mogą być akcje, waluty, indeksy giełdowe, a właściwie dowolne wartości ekonomiczne, które można wyliczyć w sposób nie budzący wątpliwości. Jako pierwsze na warszawskiej giełdzie pojawiły się w obrocie kontrakty terminowe na indeks WIG20. Drugim indeksem, który stał się instrumentem bazowym dla kontraktów, jest indeks TechWIG obejmujący spółki z branż telekomunikacyjnej i informatycznej. Spółki te występują na giełdzie pod wspólnym szyldem SiTech. Kolejnymi kontraktami wprowadzonymi do obrotu w lutym 2002 r., są kontrakty na indeks MIDWIG. Instrument bazowy tych kontraktów, indeks MIDWIG, odzwierciedla stan koniunktury średnich spółek giełdowych. Oprócz kontraktów na indeksy, na giełdzie notowane są także kontrakty na waluty: kurs dolara i kurs euro oraz na akcje spółek. g) Warrant jest to instrument finansowy, którego cena zależy od ceny lub wartości tzw. instrumentu bazowego. Instrumentem tym może być papier wartościowy, waluta, wskaźnik ekonomiczny (np. indeks, stopa procentowa) lub inna wartości. Z uwagi na powyższe uzależnienie warrant jest określany właśnie jako instrument pochodny lub prawo pochodne. W sensie formalnoprawnym warrant jest bezwarunkowym i nieodwołalnym zobowiązaniem się jego emitenta do wypłacenia uprawnionym właścicielom warrantów kwoty rozliczenia. W przypadku warrantu kupna jest to dodatnia różnica 2 Analiza Techniczna I-1 Robert Ślepaczuk pomiędzy ceną instrumentu bazowego, a ceną wykonania określoną przez emitenta. W przypadku warrantu sprzedaży kwotą rozliczenia jest dodatnia różnica między ceną wykonania, a ceną instrumentu bazowego. Wykonanie zobowiązania emitenta może polegać nie tylko na przekazaniu pieniędzy, lecz również na dostawie (tj. odpowiednio - sprzedaży lub kupnie) instrumentu bazowego po ustalonej cenie wykonania. O ile jednak w pierwszym przypadku instrumentem bazowym może być w zasadzie każda wartość (np. indeks), w drugim wyłącznie to, co może być przedmiotem obrotu (indeks już nie, ale akcja firmy "X" tak) Klasyfikacja i typy warrantów. Istnieje wiele kryteriów, według których można klasyfikować warranty. Ze względu na podmiot emitujący warranty, dzielimy je na subskrypcyjne i opcyjne. Warranty subskrypcyjne mogą być emitowane przez spółki akcyjne wyłącznie na własne akcje przyszłej emisji. Z pewnym uproszczeniem można je określić jako tzw. pozakodeksowe prawo poboru (czyli prawo pierwszeństwa nabycia akcji po określonej z góry cenie). Drugim rodzajem warrantów są warranty opcyjne. Mogą one być emitowane przez banki i inne instytucje finansowe, np. domy maklerskie - na akcje innych spółek znajdujące się już w obrocie publicznym. Wymogi kapitałowe i organizacyjne dla emitentów określane są najczęściej przez podmioty organizujące rynek praw pochodnych, czyli giełdy lub podmioty prowadzące regulowane rynki pozagiełdowe. Z punktu widzenia terminu, w którym posiadacz warrantu może go wykonać, wyróżniamy również dwa typy warrantów: warrant europejski (kupna lub sprzedaży) oraz warrant amerykański (kupna lub sprzedaży). Warrant europejski może być wykonany jedynie we wcześniej określonym przez emitenta dniu, określanym jako dzień wygaśnięcia. Natomiast warrant typu amerykańskiego może być wykonany w dowolnym, wybranym przez inwestora dniu, aż do dnia jego wygaśnięcia. W zależności od przyjętego przez emitenta zobowiązania możemy wymienić następujące rodzaje warrantów: • Europejski warrant kupna (ang. call warrant), który umożliwia inwestorowi nabycie instrumentu bazowego po ustalonej wcześniej cenie wykonania, w wyznaczonym dniu wygaśnięcia, lub otrzymania kwoty rozliczenia. • Europejski warrant sprzedaży (ang. put warrant), który umożliwia inwestorowi sprzedaż instrumentu bazowego po ustalonej wcześniej cenie, w wyznaczonym dniu wygaśnięcia, lub otrzymania kwoty rozliczenia. • Amerykański warrant kupna umożliwia inwestorowi nabycie instrumentu bazowego po ustalonej cenie w dowolnym dniu, nie późniejszym niż wyznaczony dzień wygaśnięcia, albo otrzymania w takim dniu kwoty rozliczenia. • Amerykański warrant sprzedaży umożliwia inwestorowi sprzedaż instrumentu bazowego po ustalonej cenie w dowolnym dniu, nie późniejszym niż wyznaczony dzień wygaśnięcia, albo otrzymania w takim dniu kwoty rozliczenia. h) Opcje IV. Papeiry wartościowe notowane na GPW w Warszawie: 1. Akcje 2. Obligacje: a) o stałym oprocentowaniu, b) o zmiennym oprocentowaniu, c) zerokuponowe, 3. Prawa do akcji 4. Prawa poboru 5. Prawa do dywidendy 6. Jednostki indeksowe na WIG-20 7. Kontrakty terminowe: a) indeksowe (na indeks WIG-20, na indeks TECHWIG i na indeks MIDWIG), b) akcyjne (Bank Polska Kasa Opieki S.A.,KGHM Polska Miedź S.A., BRE Bank S.A., Agora S.A., Prokom Software S.A., Bank Przemysłowo-Handlowy S.A., Telekomunikacja Polska S.A., Polski Koncern Naftowy Orlen S.A., Elektrim S.A., BANK MILLENNIUM S.A., BANK ZACHODNI WBK S.A. ), 3 Analiza Techniczna I-1 Robert Ślepaczuk c) walutowe (USD, EURO). 8. Warranty opcyjne: a) typu europejskiego na indeks (WIG-20, TECHWIG), b) typu europejskiego na akcje, c) typu amerykańskiego na akcje, d) typu amerykańskiego na kontrakty terminowe na indeks WIG-20. 9. Opcje na indeks WIG20 10. Certyfikaty inwestycyjne V. Specyfikacja wybranych instrumentów pochodnych notowanych na GPW w Warszawie. Standard kontraktów terminowych na indeks WIG20 Nazwa skrócona kontraktu FW20kr Gdzie: F - rodzaj instrumentu, W20 - skrót nazwy instrumentu bazowego, k - kod określający miesiąc wykonania kontraktu (określony uchwałą Zarządu Giełdy), r - ostatnia cyfra roku wykonania Kod Kontraktu Nadawany przez podmiot rozliczający zgodnie ze standardem ISIN Instrument bazowy Indeks WIG20 Mnożnik 10 zł Wartość kontraktu Mnożnik * kurs kontraktu Jednostka notowania Punkty indeksowe Minimalny krok notowania 1 punkt indeksowy Wartość minimalnego kroku notowania 10 zł Miesiące wykonania Trzy najbliższe miesiące z cyklu marzec, czerwiec, wrzesień, grudzień Ostatni dzień obrotu Dzień sesyjny przypadający w trzeci piątek miesiąca wykonania. Jeżeli w tym dniu nie odbywa się sesja to wówczas jest to ostatni dzień sesyjny przypadający przed trzecim piątkiem miesiąca wykonania. W sytuacjach szczególnych Zarząd Giełdy może określić inny ostatni dzień obrotu, podając informację o tym do publicznej wiadomości, co najmniej na 4 tygodnie wcześniej. Dzień wygaśnięcia Dzień ustalenia ostatecznego kursu rozliczeniowego. W tym przypadku ten sam dzień, co ostatni dzień obrotu Pierwszy dzień obrotu nowej serii Pierwszy dzień sesyjny po dniu wygaśnięcia poprzedniego kontraktu. W przypadku pierwszego wprowadzenia serii do obrotu określany przez Zarząd Giełdy. Dzienny kurs rozliczeniowy Dzienny kurs rozliczeniowy wyznaczany jest po każdej sesji począwszy od dnia, w którym zawarto pierwszą transakcję kontraktami danej serii z wyjątkiem dnia wygaśnięcia. Za dzienny kurs rozliczeniowy uznaje się kurs zamknięcia kontraktów danej serii. Jeśli w czasie sesji nie określono kursu zamknięcia za dzienny kurs rozliczeniowy przyjmuje się ostatni kurs rozliczeniowy. Jeśli jednak w arkuszu zleceń na zamknięciu jest choć jedno zlecenie z limitem lepszym (kupna wyższym, sprzedaży niższym) od kursu rozliczeniowego określonego na w/w warunkach i wprowadzone przynajmniej 5 minut przed końcem notowań, za kurs rozliczeniowy przyjmuje się limit najlepszego z tych zleceń. W przypadku zleceń kupna jest to najwyższy limit zlecenia kupna przekraczający kurs określony na w/w warunkach. I odwrotnie, w przypadku zleceń sprzedaży jest to najniższy limit zlecenia sprzedaży poniżej kursu określonego na w/w warunkach. W sytuacjach szczególnych po konsultacji z KDPW, Giełda ma prawo wyznaczyć kurs rozliczeniowy inny niż wyznaczony na warunkach określonych powyżej. Ostateczny kurs rozliczeniowy Ostateczny kurs rozliczeniowy jest określony w dniu wygaśnięcia kontraktu jako średnia arytmetyczna ze wszystkich wartości indeksu WIG20 w czasie ostatniej godziny notowań ciągłych, oraz wartości tego indeksu ustalonej na zamknięcie sesji giełdowej. Dzienna cena rozliczeniowa Dzienny kurs rozliczeniowy pomnożony przez mnożnik Ostateczna cena rozliczeniowa Ostateczny kurs rozliczeniowy pomnożony przez mnożnik Dzień rozliczenia Następny dzień roboczy po dniu wygaśnięcia kontraktu (po ostatnim dniu obrotu) Opublikowanie Bezzwłocznie po zakończeniu notowań. 4 Analiza Techniczna I-1 Robert Ślepaczuk dziennej i ostatecznej ceny rozliczeniowej Sposób rozliczenia Pieniężne w złotych polskich Depozyt zabezpieczający wnoszony przez inwestora Minimalna wysokość jest określona przez KDPW S.A. Podmiot prowadzący rachunek inwestora może określić wyższy poziom depozytu zabezpieczającego wnoszonego przez inwestora. Standard kontraktów terminowych na akcje spółek TPSA, PKNORLEN, ELEKTRIM oraz Pekao SA, KGHM Polska Miedź, BRE Bank, Agora, Prokom. Nazwa skrócona kontraktu FXYZkr Gdzie: F - rodzaj instrumentu XYZ - skrót nazwy instrumentu bazowego (określony przez Giełdę ) k - kod określający miesiąc wykonania kontraktu (określony przez Giełdę ) r - ostatnia cyfra roku wykonania Kod Kontraktu Nadawany przez podmiot rozliczający zgodnie ze standardem ISIN Instrument bazowy Akcje spółek: BANK POLSKA KASA OPIEKI S.A. KGHM POLSKA MIED S.A. BRE BANK S.A. AGORA S.A. PROKOM SOFTWARE S.A. NETIA HOLDINGS S.A. BANK PRZEMYS OWO - HANDLOWY S.A., Telekomunikacja Polska S.A. Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. Elektrim S.A. Liczba akcji przypadająca na jeden kontrakt 500 - KGHM POLSKA MIED S.A., NETIA HOLDINGS S.A. 200 - AGORA S.A. 100 - BANK POLSKA KASA OPIEKI S.A., BRE BANK S.A., PROKOM SOFTWARE S.A. 50 - BANK PRZEMYS OWO - HANDLOWY S.A. 500 (Telekomunikacja Polska S.A., Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A.) 300 (Elektrim S.A.) Wartość kontraktu Kurs kontraktu pomnożony przez liczbę akcji przypadającą na jeden kontrakt Jednostka notowania W złotych polskich (za jedną akcję) Minimalny krok notowania 0,05 zł. 25 zł - KGHM POLSKA MIED S.A., NETIA HOLDINGS S.A. 10 zł - AGORA S.A. 5 zł - BANK POLSKA KASA OPIEKI S.A., BRE BANK S.A., PROKOM SOFTWARE S.A. 2,5 zł - BANK PRZEMYS OWO - HANDLOWY S.A. 25 zł (Telekomunikacja Polska S.A., Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A.) 15 zł (Elektrim S.A.) Miesiące wykonania Trzy najbliższe miesiące z cyklu marzec, czerwiec, wrzesień, grudzień Ostatni dzień obrotu Dzień sesyjny przypadający w trzeci piątek miesiąca wykonania. Jeżeli w tym dniu nie odbywa się sesja wówczas jest to ostatni dzień sesyjny przypadający przed trzecim piątkiem miesiąca wykonania. W sytuacjach szczególnych Giełda może określić inny ostatni dzień obrotu, podając informację o tym do publicznej wiadomości co najmniej na 4 tygodnie wcześniej. Dzień wygaśnięcia Dzień ustalenia ostatecznego kursu rozliczeniowego. Ten sam dzień co ostatni dzień obrotu. Pierwszy dzień obrotu nowej serii Pierwszy dzień sesyjny po dniu wygaśnięcia poprzedniego kontraktu. W przypadku pierwszych serii w danej klasie określany jest przez Zarząd Giełdy. Dzienny kurs rozliczeniowy Dzienny kurs rozliczeniowy określany jest po każdej sesji począwszy od dnia, w którym zawarto pierwszą transakcję kontraktami danej serii z wyjątkiem dnia wygaśnięcia. Za dzienny kurs rozliczeniowy uznaje się kurs zamknięcia kontraktów danej serii. Jeżeli w czasie sesji nie określono kursu zamknięcia za dzienny kurs rozliczeniowy przyjmuje się ostatni kurs rozliczeniowy. 5 Wartość minimalnego kroku notowania [ Pobierz całość w formacie PDF ] |
Podobne
|