ANALIZA - DOKUMENTACJAANALIZA - DOKUMENTACJA, BHP, Analiza stanu bhp w zakładzie, ANALIZA STANU BHP
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
OPINIE Rozdział 6/1. 6/1. Analiza stanu BHP w zak³adzie pracy – sposób postêpowania, dokumentacja 6/1. Analiza stanu BHP w zak³adzie pracy – postêpowanie, dokumentacja Spis treœci 1. Wprowadzenie ............................. 1 1.2. Wymagania prawne, odpowiedzialnoœæ za sporz¹dzenie i cel analizy ............... 3 1.3. Kto i jak czêsto dokonuje analizy stanu bhp? . . 3 2. Zakres analizy stanu bhp...................... 4 2.1. Tematyka objêta analiz¹ .................. 4 2.2. Ocena ryzyka zawodowego, a analiza stanu bhp 7 2.3. Komu potrzebna jest analiza stanu bhp? ...... 9 3. Sposób postêpowania........................ 10 4. Materia³y do sporz¹dzenia analizy .............. 11 4.1. Przyk³adowe rejestry .................... 12 5. Formularz z tematami ....................... 15 6. Uwagi .................................... 18 7. Wnioski z analizy ........................... 18 7.1. Dzia³ania pracodawcy .................... 18 Wzór polecenia s³u¿bowego .................. 19 7.2. Plan poprawy warunków bhp.............. 20 8. Podsumowanie ............................. 21 Wzory rejestrów ........................... 22 Wzór formularza ........................... 24 Wzór planu poprawy warunków bhp............ 26 1. Wprowadzenie Opinia ta ma pomóc inspektorom bhp i osobom wykonuj¹cym zadania s³u¿by bhp, a tak¿e szefom firm, w sporz¹dzeniu analizy stanu bezpieczeñstwa i higieny pracy oraz przypomnieæ, jaki jest cel opracowywania tej analizy. Praktyka pokazuje, ¿e sporz¹dzenie analizy stanu bezpieczeñstwa i higieny pracy w zak³adzie nastrêcza pewne trudnoœci nawet du¿ym firmom. Czêsto jest tak¿e ograniczana i sp³ycana do statystyk. Zdarza siê tak¿e, ¿e analiza stanu bhp w fir- mie jest w ogóle pomijana w dzia³alnoœci s³u¿by bhp. Dzieje siê tak, bo wielu szefów firm nie wymaga od s³u¿by bhp takiej analizy, a wielu inspektorów bhp: jak ma wygl¹daæ, komu ma s³u¿yæ i co ma z niej wynikaæ. Aby rozwiaæ czêœæ w¹tpliwoœci w tym zakresie, nale¿y wyraŸnie stwierdziæ, ¿e obowi¹zek sporz¹dzania analizy stanu bezpieczeñstwa i higieny pracy w zak³a- dzie pracy przez s³u¿by bhp zosta³ zapisany w rozporz¹dzeniu Rady Ministrów z 2.9.1997 r. w sprawie s³u¿by bezpieczeñstwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 109, poz. 704, ze zm.). kwiecień2005 1 Rozdzia³ 6/1. Les³aw Zieliñski 6. Analiza stanu bhp kwiecieñ 2005 nie jest do koñca przekonanych czy jest ona potrzebna, OPINIE 6. Analiza stanu bhp Rozdział 6/1. Spe³niaj¹c swój obowi¹zek w zakresie sporz¹dzania i przedstawiania analizy stanu bhp, s³u¿ba bhp najczêœciej sprawê kwituje : wskaŸnikami ciê¿koœci i czêstotliwoœci wypadków w porównaniu z analogicz- nym okresem roku poprzedniego oraz statystyk¹ chorób zawodowych. Jako potwierdzenie dobrego stanu bhp wiêkszoœæ firm przedstawia karty oce- ny ryzyka zawodowego pokazuj¹ce, ¿e jest ono na poziomie ma³ym, bardzo ma³ym, akceptowalnym (w zale¿noœci od przyjêtej metody). Je¿eli wskaŸniki wy- padkowoœci nie pogorszy³y siê albo nawet siê poprawi³y – kierownictwo i s³u¿by bhp s¹ usatysfakcjonowane ze swojej pracy. Tak opracowana analiza jest przed- stawiana na posiedzeniu komisji bhp (w firmach, w których taka komisja dzia³a) i równie¿ cz³onkowie komisji – przedstawiciele za³ogi nie wnosz¹ do niej za- strze¿eñ. Problem powstaje wówczas, gdy tak sporz¹dzon¹ analizê otrzyma podczas kon- troli w firmie inspektor pracy, który potraktuje j¹ jedynie jako statystykê wypad- kowoœci i chorób zawodowych, a nie jako analizê stanu bhp . Analiza stanu bhp opisana jedynie wskaŸnikami liczbowymi (statystyka iloœci, czêstotliwoœci i ciê¿koœci wypadków, iloœci zarejestrowanych chorób zawodowych) nie pokazuje, czy: pracodawca spe³nia swoje obowi¹zki w zakresie bhp wobec zatrudnionych pracowników, pracownicy stosuj¹ siê do obowi¹zuj¹cych norm bezpieczeñstwa. Zwróæcie Pañstwo tak¿e uwagê, ¿e fakt pojawienia siê wyrazu analiza zobo- wi¹zuje do przeprowadzenia badania, czyli ustosunkowania siê do ka¿dego ele- mentu zarz¹dzania firm¹, sk³adaj¹cego siê na bezpieczeñstwo i higienê pracy i ocenienia go. Sam fakt nie zaistnienia wypadku, czy nie wyst¹pienia choroby zawodowej nie jest gwarantem tego, ¿e w dalszej, czy bli¿szej przysz³oœci sytuacja nie zmieni siê na niekorzyœæ. Statystyka i wskaŸniki opisuj¹ historiê , pokazuj¹, ¿e dotychczas by³o dobrze, bo nie by³o wypadków przy pracy, a jeœli ju¿ do nich dochodzi³o, by³y one z regu³y nie- groŸne w skutkach. Gwarantem utrzymania takiej sytuacji dzisiaj i w przysz³oœci jest dobry stan bezpieczeñstwa i higieny pracy na ka¿dym stanowisku pracy, po- twierdzony spe³nieniem obowi¹zuj¹cych przepisów. Potwierdzenie takie uzyska tylko ten pracodawca, który dokona rzetelnego badania wszystkich elementów or- ganizacji pracy zwi¹zanych z bhp i z takiej solidnej analizy bêdzie wynika³o, i¿ on i jego pracownicy spe³niaj¹ obowi¹zuj¹ce wymagania w zakresie bezpieczeñstwa i higieny pracy. Analiza stanu bhp, sporz¹dzona w sposób kompleksowy, poka¿e równie¿ pracownikom s³u¿by bhp, czy ich praca daje spodziewane efekty. Analiza obejmuj¹ca wszystkie zagadnienia maj¹ce bezpoœredni, czy poœredni wp³yw na bezpieczne warunki pracy, poka¿e bowiem te miejsca i te tematy, które wymagaj¹ poprawy i doprowadzenia do zgodnoœci z obowi¹zuj¹cymi przepisami lub zasa- dami bhp. 2 kwiecień2005 statystyk¹ wypadkow¹, w firmie s¹ spe³nione wymagania bhp w zakresie organizacji pracy i organizacji poszczególnych stanowisk, 6/1. Analiza stanu BHP w zakładzie pracy – postępowanie, dokumentacja OPINIE Rozdział 6/1. Warto zwróciæ uwagê na jeszcze jeden aspekt sprawy, a mianowicie zmieniaj¹ce siê przepisy dotycz¹ce prawa pracy i szczegó³owe przepisy dotycz¹ce bezpieczeñ- stwa i higieny pracy . To, co w poszczególnych zak³adach funkcjonowa³o i jeszcze funkcjonuje w zakresie bhp mo¿e byæ ju¿ nieaktualne, ale to dopiero analiza poka- ¿e, które tematy wymagaj¹ weryfikacji. 1.2. Wymagania prawne, odpowiedzialnoœæ za sporz¹dzenie i cel analizy Cytowane ju¿ wczeœniej rozporz¹dzenie Rady Ministrów z 2.9.1997 r. w sprawie s³u¿by bezpieczeñstwa i higieny pracy –w§2ust. 1 okreœla zakres dzia³ania tej s³u¿by. W pkt. 3 zapisano, ¿e jednym z zadañ, które nale¿¹ do obowi¹zków s³u¿by bhp jest: sporz¹dzanie i przedstawianie pracodawcy, co najmniej raz w roku, okre- sowych analiz stanu bezpieczeñstwa i higieny pracy zawieraj¹cych propozycje przedsiêwziêæ technicznych i organizacyjnych, maj¹cych na celu zapobieganie zagro¿eniom ¿ycia i zdrowia pracowników oraz poprawê warunków pracy. Jak widaæ w tym przepisie, nie ma podzia³u zak³adów pracy ani ze wzglêdu na: liczbê zarejestrowanych chorób zawodowych, wagê wystêpuj¹cych zagro¿eñ. Zatem obowi¹zek dokonywania analizy stanu bhp w zak³adzie pracy dotyczy wszystkich zak³adów bez wzglêdu na to, czy wypadków jest du¿o, czy nie ma ich wcale, czy wystêpuj¹ choroby zawodowe, czy te¿ nie odnotowano ¿adnego takiego przypadku. Zreszt¹ w przepisie w ogóle nie ma mowy o wypadkach i chorobach, ale jest za to mowa o zapobieganiu i poprawie . Obowiązek dla wszystkich zakładów 1.3. Kto i jak czêsto dokonuje analizy stanu bhp? Poniewa¿ analiza stanu bhp nale¿y do zadañ s³u¿by bhp, sporz¹dza j¹: pracownik , któremu pracodawca powierzy³ wykonywanie zadañ s³u¿by bhp, specjalista spoza zak³adu , któremu pracodawca zleci³ wykonywanie zadañ s³u¿by bhp, sam pracodawca , który wykonuje zadania s³u¿by bhp. Pracodawca mo¿e samodzielnie dokonywaæ analizy stanu bhp w zak³adzie, je¿eli spe³nia wymagania zawarte w art. 237 11 § 1 Kodeksu pracy, tzn. jeœli posiada ukoñ- czone szkolenie niezbêdne do wykonywania zadañ s³u¿by bhp i zatrudnia do 10 pracowników, albo zatrudnia do 20 pracowników i jest zakwalifikowany do gru- py dzia³alnoœci, dla której ustalono nie wy¿sz¹ ni¿ trzeci¹ kategoriê ryzyka w rozu- mieniu przepisów o ubezpieczeniu spo³ecznym z tytu³u wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Analiza powinna byæ sporz¹dzona mo¿liwie szybko po zakoñczeniu kwarta³u, czy pó³rocza, tak aby by³o mo¿na do planów finansowych i rzeczowych firmy wprowa- dziæ te tematy, które wymagaj¹ wdro¿enia w najbli¿szym czasie. W zasadzie wiêk- szoœæ firm opracowuje analizy roczne, ale te, w których wystêpuj¹ powa¿ne za- gro¿enia, powinny je wykonywaæ czêœciej. kwiecień2005 3 liczbê i skutki zaistnia³ych wypadków przy pracy, inspektor (specjalista) – w firmie posiadaj¹cej s³u¿bê bhp, OPINIE 6. Analiza stanu bhp Rozdział 6/1. Zwróæcie Pañstwo uwagê na fakt, ¿e analiza stanu bezpieczeñstwa i higieny pra- cy ma byæ podstaw¹ dzia³añ przysz³oœciowych, a statystki s¹ tylko elementem po- mocniczym dla opracowania planu dzia³añ prewencyjnych. 2. Zakres analizy stanu bhp 2.1. Tematyka objêta analiz¹ Aby analiza stanu bhp spe³nia³a swoje zadanie w zakresie zapobiegania zagro¿e- niom ¿ycia i zdrowia pracowników oraz poprawy warunków pracy musi uwzglêd- niaæ kilka punktów. Punkt 1. Statystyka wypadków i chorób zawodowych W analizie stanu bhp niew¹tpliwie powinna znaleŸæ siê statystyka wypadkowoœci i statystyka chorób zawodowych za ostatni rok . Ale same cyfry to za ma³o. Staty- styka za ostatni rok powinna byæ zestawiona z danymi za rok poprzedni, a tak¿e po- równana z latami wczeœniejszymi. Wydaje siê, ¿e za tak¹ minimaln¹ perspektywê czasow¹ nale¿a³oby przyj¹æ ostatnie cztery, piêæ lat. Statystyka wypadków powinna pokazywaæ: wskaŸniki czêstotliwoœci i ciê¿koœci oraz wszystkie przyczyny ich zaistnienia. Musi byæ te¿ odniesienie siê do skutecznoœci podejmowanych dzia³añ zapobie- gawczych – wniosków zapisanych w protoko³ach powypadkowych – czy zosta³y one zrealizowane oraz czy spe³ni³y swoje zadanie. Mówi¹c inaczej – czy przypad- kiem nie dosz³o do wypadku z tych samych lub podobnych przyczyn. Statystyka chorób zawodowych powinna uwzglêdniaæ przyczyny zachorowañ i podjête dzia³ania zapobiegaj¹ce. W przypadku tej statystyki nale¿y zestawiaæ d³u¿sze okresy (ni¿ zalecane dla statystyki wypadków), gdy¿ jak wiemy, za- chorowania na choroby zawodowe ujawniaj¹ siê najczêœciej po wielu latach pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Wyniki pomia- rów czynników szkodliwych Punkt 2. Wyniki badañ œrodowiska pracy w zakresie: ha³asu, stosowanych substancji niebezpiecznych i szkodliwych, Ÿróde³ promieniowania jonizacyjnego itd. Oczywiœcie bêd¹ tu podawane wyniki badañ ró¿nych czynników szkodliwych w zale¿noœci od specyfiki zak³adu. Punkt 3. Wyniki pomiarów oœwietlenia na poszczególnych stanowiskach pracy i ich zgodnoœæ z normami. Nale¿y pamiêtaæ, ¿e nieprawid³owe oœwietlenie mo¿e byæ w wielu przypadkach czynnikiem potêguj¹cym zagro¿enia, a zawsze pogarsza komfort pracy. 4 kwiecień2005 zapylenia, 6/1. Analiza stanu BHP w zakładzie pracy – postępowanie, dokumentacja OPINIE Rozdział 6/1. Punkt 4. Statystykê zdarzeñ potencjalnie wypadkowych, tj. wszystkich takich zdarzeñ, które tylko dziêki szczêœliwemu zbiegowi okolicznoœci nie doprowadzi³y do wy- padku. Wa¿ne jest przy tym, aby dane liczbowe uzupe³niæ o przyczynê powstania zdarzenia i skutecznoœæ podjêtych dzia³añ zapobiegawczych. Punkt 5. Statystykê awarii z opisem ich przyczyn i potencjalnych skutków dla praco- wników, zawieraj¹c¹ skutecznoœæ akcji ratowniczych oraz skutecznoœæ podjêtych dzia³añ zapobiegaj¹cych powstaniu podobnych zdarzeñ w przysz³oœci. Punkt 6. Stwierdzone podczas kontroli nieprawid³owoœci w zakresie organizacji stano- wisk pracy, stosowanych maszyn, urz¹dzeñ, narzêdzi, materia³ów, sposobu wyko- nywania pracy w aspekcie powstawania zagro¿eñ. Punkt 7. Stwierdzone podczas kontroli sytuacje nieprzestrzegania przez pracowników przepisów oraz zasad bhp. Punkt 8. Informacje od pracowników lub ich przedstawicieli, dotycz¹ce nieprawid³owoœci stwarzaj¹cych: uci¹¿liwoœci w wykonywaniu zadañ. Punkt 9. Wnioski z kontroli organów zewnêtrznych sprawuj¹cych nadzór nad warunkami pracy i œrodowiska pracy – Pañstwowej Inspekcji Pracy, czy Pañstwowej Inspekcji Sanitarnej, a tak¿e wnioski z kontroli prowadzonych przez Pañstwow¹ Stra¿ Po- ¿arn¹, Dozór Techniczny i inne specjalistyczne instytucje. Punkt 10. Szkolenia bhp pracowników: wstêpne, okresowe, specjalistyczne – wymagane na poszczególnych stanowiskach pracy. W analizie stanu bhp powinno siê uwzglêdniæ zakres wymaganej tematyki, czêstotliwoœæ i skutecznoœæ szkoleñ (potwierdzone wynikami egzaminów i okresow¹ kontrol¹ znajomoœci obowi¹zuj¹cych przepisów i zasad bhp). Punkt 11. Badania lekarskie, z uwzglêdnieniem: czêstotliwoœci, zakresu badania i stosowa- nia siê do stwierdzonych zaleceñ oraz przeciwwskazañ do wykonywania konkret- nej pracy. Punkt 12. Kwalifikacje pracowników do wykonywania powierzonej im pracy – w zakresie wykszta³cenia, uprawnieñ i umiejêtnoœci dla zapewnienia bezpieczeñstwa w³asne- go, osób podleg³ych i wspó³pracowników. kwiecień2005 5 zagro¿enia ¿ycia lub zdrowia na poszczególnych stanowiskach pracy, [ Pobierz całość w formacie PDF ] |
Podobne
|