Atex mat.szkolenioweAtex mat.szkoleniowe, BHP i inne, ATEX
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Dyrektywa ATEX i znak Uregulowania prawne a oferta ASTE dla stref zagrożonych wybuchem MATERIAŁY SZKOLENIOWE Prowadzący Małgorzata Kwasigroch – Kierownik Działu Marketingu Alicja Cwojdzińska – Specjalista ds. Marketingu Termin szkolenia 2006.02.24 Miejsce szkolenia ASTE, ul. Wielopole 7, 80-556 Gdańsk Szkolenie wewnętrzne: Dyrektywa ATEX i znak Spis treści strona Część I: Szkolenie 1. Uregulowania prawne dotyczące zabezpieczeń w warunkach zagrożenia wybuchem 2. Ocena zgodności z wymaganiami dyrektywy ATEX 3. Klasyfikacja stref zagrożenia wybuchem 4. Grupy i kategorie urządzeń w wykonaniu przeciwybuchowym 5. Podział stref zagrożenia wybuchem i kategorii wykonań urządzeń (dot. grupy II) 6. Klasyfikacja rodzajów zabezpieczeń – budowa urządzeń 7. Klasy temperaturowe 8. Certyfikacja maszyn i urządzeń do stosowania w strefach zagrożonych wybuchem (w wykonaniach przeciwwybuchowych) 2 3 4 5 6 7 7 7 9. Miejsca montażu urządzeń iskrobezpiecznych z atestem ATEX i oznaczeniem znakiem 8 10. Oznaczenia stosowane w urządzeniach przeznaczonych do pracy w strefach zagrożonych wybuchem 11. Oferta ASTE dla stref zagrożonych wybuchem 12. Bibliografia 13 14 16 Część II: Analiza map rynku potencjalnych klientów na wyroby ATEX Część III: Załączniki 1. Test 2. Przepisy prawne – treść rozporządzeń wprowadzających dyrektywę ATEX95 i ATEX137 3. Wykaz potencjalnych klientów – producentów i projektantów urządzeń w wykonaniu przeciwwybuchowym. Strona 2 z 14 Szkolenie wewnętrzne: Dyrektywa ATEX i znak 1. Uregulowania prawne dotyczące zabezpieczeń w warunkach zagrożenia wybuchem Różniące się od siebie przepisy dotyczące bezpieczeństwa w poszczególnych krajach Unii Europejskiej stanowiły poważną przeszkodę w swobodnym przepływie towarów pomiędzy państwami. Postanowiono ujednolicić obowiązujące w poszczególnych krajach przepisy tworząc tzw. Dyrektywy Nowego Podejścia. W przypadku stref zagrożonych wybuchem i urządzeń przeznaczonych do pracy w tych strefach należy przywołać dwie podstawowe dyrektywy ATEX (od francuskiego sformułowania At mosphere Ex plosible): • Dyrektywę 94/9/EU ATEX95 Parlamentu Europejskiego i Rady (z dnia 23.03.1994r.) w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich dotyczących urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem obowiązująca w krajach UE od 1lipca 2003roku wprowadzoną do polskiego prawodawstwa • Rozporządzeniem Ministra Gospodarki (z dnia 22 grudnia 2005r.) w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem. obowiązującym w Polsce od 1 stycznia 2006 roku. • Dyrektywę 99/92/EC ATEX13 7 (z dnia 16.12.1999r.) w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których może wystąpić atmosfera wybuchowa wprowadzoną do polskiego prawodawstwa • Rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (z dnia 29 maja 2003 roku) w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których może wystąpić atmosfera wybuchowa obowiązującym w Polsce od 25 lipca 2003 roku. Celem wprowadzenia dyrektywy ATEX jest całkowita eliminacja lub maksymalne zmniejszenie ryzyka, jakie wiąże się ze stosowaniem dowolnego produktu w obszarach, w których może występować atmosfera grożąca wybuchem, określana dalej jako Ex. Dyrektywa ATEX definiuje jedynie najbardziej podstawowe wymagania jakie musi spełniać produkt przeznaczony do stosowania w strefach zagrożonych wybuchem. Wymagania szczegółowe podane są w normach zharmonizowanych z dyrektywą. Pewne wymagania niesprecyzowane ani w dyrektywie ani w normach mogą też być przedmiotem regulacji wewnętrznych obowiązujących w danym kraju. Niemniej jednak i tu obowiązuje zasada, że przepisy wewnątrzkrajowe nie mogą być sprzeczne z dyrektywą ani nie mogą "zaostrzać" jej wymagań. Strona 3 z 14 Szkolenie wewnętrzne: Dyrektywa ATEX i znak Dyrektywa ATEX137 i ATEX95 oraz odpowiednie rozporządzenia 1. Definiują przestrzenie wybuchowe 2. Wprowadzają podział na grupy i kategorie urządzeń przeznaczonych do pracy w tych przestrzeniach 3. Określają wymogi bezpieczeństwa dotyczące projektowania i budowy urządzeń i systemów ochronnych do użytku w strefach zagrożonych wybuchem 4. Opisują procedurę badania urządzeń przez jednostki notyfikowane oraz określają zawartość deklaracji zgodności 5. Określają minimalne kryteria, jakie powinny być uwzględnione przy notyfikowaniu jednostek 6. Określają sposób oznakowania urządzeń i systemów ochronnych 7. Podają wzór oznakowania CE Europejskie przepisy Dyrektywy ATEX znajdują swoje odbicie w polskich rozporządzeniach i normach. Na dzień 31 stycznia 2005 były 43 normy zharmonizowane z Dyrektywą ATEX. 2. Ocenazgodności z wymaganiami dyrektywy ATEX Pełną odpowiedzialność za określenie czy dany wyrób podlega ocenie zgodności z wymaganiami dyrektywy ATEX oraz za spełnianie tych wymagań ponosi jego producent lub podmiot, który wprowadza wyrób do obrotu na terenie Unii Europejskiej. Dotyczy to również wyrobów wykonywanych na własny użytek w firmie producenta. W tym bowiem przypadku producent traktowany jest jako podmiot wprowadzający wyrób do użytkowania na terenie Unii. W zakres dyrektywy ATEX wchodzą zarówno urządzenia elektryczne jak i te, które nie są zasilane prądem elektrycznym przeznaczone do stosowania w strefach zagrożonych wybuchem. Strefa Wybuchowa „EX” W myśl dyrektywy z sytuacją zagrożenia mamy do czynienia w przestrzeniach, gdzie produkuje się, użytkuje lub przechowuje substancje mogące wytworzyć z powietrzem (lub innymi utleniaczami) mieszaniny wybuchowe. Do takich substancji zaliczyć należy: − cieczełatwo zapalne i ich pary (np. benzyny, alkohole, etery, rozcieńczalniki organiczne) − gazy palne (np. propan – butan, wodór, acetylen) − pyły i włókna (np. pył węglowy, pył aluminiowy, pył cynowy, pył drzewny) Wybuch może mieć miejsce przy jednoczesnym wystąpieniu warunków: − atmosfery wybuchowej (mieszaniny palnych gazów, par, mgieł lub pyłów z powietrzem, w której, po zainicjowaniu źródłem zapłonu, spalanie rozprzestrzenia się samorzutnie na całą mieszaninę) oraz − wyzwoleniu dostatecznej porcji energii pochodzącej od efektywnego źródła zapłonu . Przepisy precyzują 13 efektywnych źródeł zapłonu: 1. gorące powietrze 2. płomienie i gorące gazy (w tym gorące cząstki) 3. iskry wytwarzane mechanicznie 4. urządzenia elektryczne 5. prądy błądzące oraz katodowa ochrona przed korozją Strona 4 z 14 Szkolenie wewnętrzne: Dyrektywa ATEX i znak 6. elektryczność statyczna (wyładowania szopiaste, stożkowe i z obłoku pyłu) 7. uderzenie pioruna 8. fale elektromagnetyczne o częstotliwości radiowej (od 104 Hz do 3x1012 Hz) 9. fale elektromagnetyczne o częstotliwości (od 3x1011 Hz do 3x1015Hz) 10. promienie jonizujące 11. ultradźwięki 12. sprężania adiabatyczne i fale uderzeniowe 13. reakcje egzotermiczne, włącznie z samozapaleniem się pyłów Z powyższych warunków wynika, że wyroby przeznaczone do użytkowania w atmosferze n.p. mieszaniny wodoru z chlorem, która wprawdzie jest wybuchowa nie podlegają dyrektywie ATEX, jeśli mieszanina nie zawiera powietrza. Ważny jest również zapis o warunkach atmosferycznych. Wprawdzie dyrektywa nie definiuje "warunków atmosferycznych" ale na jej użytek przyjmuje się, że dotyczy to obszarów o temperaturze od - 20 o C do + 60 o C i ciśnieniu od 0,8 bara do 1,1 bara. Rozpatrując rodzaje wyrobów - objęte dyrektywą mogą być zarówno gotowe urządzenia, sprzęt ochronny, podzespoły a także urządzenia bezpieczeństwa, sterowania i regulacji, elektryczne lub nie. Decydującym kryterium jest czy zostały one wyprodukowane z przeznaczeniem do stosowania w atmosferach wybuchowych czy też nie. Zatem zbiornik, przeznaczony do magazynowania cieczy palnych pod ciśnieniem atmosferycznym ale przeznaczony do użytku w normalnym otoczeniu nie musi być rozważany jako urządzenie do stref Ex bowiem strefa Ex znajduje się w jego wnętrzu a nie w jego otoczeniu i jest oddzielona od otoczenia n.p. stalowym płaszczem zbiornika. Jeśli jednak zawiera on w środku czyli w strefie Ex dowolne urządzenia pomiarowe czy regulacyjne to te urządzenia będą podlegały dyrektywie ATEX gdyż są przeznaczone do obszaru Ex. Często zdarza się jednak, że wspomniany wyżej zbiornik sam może być przyczyną wystąpienia strefy Ex. Stanie się tak wówczas gdy nastąpi jego rozszczelnienie, np. na spawach lub na dowolnym złączu. Jeśli przechowywana w nim substancja palna zacznie wydostawać się na zewnątrz to zacznie tworzyć mieszaninę z powietrzem a więc powstanie strefa Ex w otoczeniu zbiornika. W takiej sytuacji należałoby potraktować zbiornik jako przeznaczony do obszarów Ex a zatem wchodzący w zakres dyrektywy. Dodatkowym kryterium oceny urządzenia jest stawiany przez dyrektywę wymóg "zdolności wywołania eksplozji". Oznacza on, że urządzenie wchodzi w zakres dyrektywy jeśli jest przeznaczone do obszaru Ex i jednocześnie jest zdolne spowodować zapłon lub może stać się jego przyczyną. Efektywne źródła zapłonu zostały już zdefiniowane powyżej. 3. Klasyfikacja stref zagrożenia wybuchem Klasyfikacja stref została zdefiniowana w Załączniku nr I dyrektywy 99/92/EC ATEX137 z 16 grudnia 1999 O minimalnych wymaganiach zwiększających bezpieczeństwo i ochronę zdrowia pracowników potencjalnie narażonych przy pracy w obszarach z atmosferą wybuchową. Przestrzenie, w których występuje zagrożenie wybuchem dzielone są na strefy zagrożenia. Za dokonanie tej oceny odpowiedzialny jest inwestor, projektant obiektu budowlanego oraz jego użytkownik końcowy. Strona 5 z 14 [ Pobierz całość w formacie PDF ] |
Podobne
|