,
AOI ćwiczenie 4 MatlabAOI ćwiczenie 4 Matlab, Informatyka WEEIA 2010-2015, Semestr III, Automatyzacja Obliczeń Inżynierskich, ...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Katedra Informatyki Stosowanej Automatyzacja Obliczeń Inżynierskich Laboratorium Ćwiczenie 4. Wykorzystanie środowiska MATLAB do analizy numerycznych problemów inżynierskich. Opracował: dr hab. inż. Jacek Kucharski dr inż. Piotr Urbanek Program ćwiczenia Dwuwymiarowa analiza rozkładu pola elektrycznego. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest rozwiązywanie w środowisku MATLAB układów równań n równań liniowych z n niewiadomymi metodą bezpośrednią oraz iteracyjną. Wprowadzenie Rozważmy powierzchnię w kształcie kwadratu o długości boku a=1m. Załóżmy, że na każdej krawędzi rozpatrywanej powierzchni istnieje pewien potencjał, którego wartość pokazana jest na rys. 2. Zakładamy, że na powierzchni płyty nie ma rozmieszczonego elektrycznego ładunku powierzchniowego. 500 V D x 1 2 300 V 150 V D y 3 4 a=1m Rys.2. Podział badanej powierzchni na elementy oraz warunki początkowe przyjęte do obliczeń. Należy obliczyć rozkład potencjału na powierzchni płyty i przedstawić go w formie graficznej. Zakładamy, następujące właściwości materiałowe rozpatrywanej powierzchni: · materiał jest jednorodny i izotropowy, · jest stały, Opisany wyżej problem jest przypadkiem, w którym występuje statyczne pole elektryczne. Równanie współczynnik przenikalności elektrycznej e opisujące takie pole są następujące: C rot E = 0 C div D = r , (1) C C D = e E . gdzie: E - wektor natężenia pole elektrycznego, D - wektor indukcji elektrycznej, r - ładunek elektryczny, e - przenikalność elektryczna środowiska. rot C wynika, że pole elektrostatyczne jest polem bezwirowym, które można jednoznacznie określić funkcją skalarną zwaną potencjałem V. E = 0 Ze wzoru Zakładając, że rozpatrujemy pole elektrostatyczne w środowisku jednorodnym ( e =const) oraz, że w badanym obszarze nie ma ładunku ( r =0), to w każdym punkcie tego obszaru potencjał spełnia równanie Laplace’a [1]: 2 Ñ V = 0 (2) które w postaci rozwiniętej przybierze postać: 2 2 2 ¶ V ¶ V ¶ V + + = 0 (3) 2 2 2 ¶ x ¶ y ¶ z W analizowanym problemie mamy do czynienia z polem dwuwymiarowym, w którym potencjał V nie zmienia się wzdłuż osi z. Zatem równanie (3) upraszcza się do postaci: 2 2 ¶ V ¶ V + = 0 (4) 2 2 ¶ x ¶ y W przedstawionym przypadku równanie (4) może być rozwiązane analitycznie poprzez znalezienie całki szczególnej lub też w sposób numeryczny. Zakładając, że celem ćwiczenia jest numeryczne rozwiązanie równania (4) z wykorzystaniem do obliczeń Metody Różnic Skończonych (MRS) dzielimy badany obszar na szereg elementów, tworząc w ten sposób siatkę obliczeniową. W ogólnym przypadku liczba elementów na jakie musimy podzielić obszar zależy od rodzaju pola fizycznego i problemu, jaki chcemy rozwiązać. Przykład utworzonej siatki jest przedstawiony na rys.2. m, n-1 D y m- 1 , n m+ 1 ,n m,n x / D 2 D y m, n + 1 D x x D Badany obszar Rys.2. Przykład utworzonej siatki z węzłami wewnętrznymi Stosunek boków elementów y w szczególnym przypadku może równać się jedności, co oznacza, że elementy te są kwadratami. D x do D Przecięcia linii tworzą węzły obliczeniowe, w których wyznaczane są wartości szukanej funkcji. W obliczeniach polowych wyróżnia się trzy rodzaje węzłów: · środkowe, czyli takie, które leżą w środku badanego obszaru, · powierzchniowe, czyli takie, które leżą na powierzchni badanego obszaru, · narożne, czyli takie, które leżą na rogach badanego obszaru. Po tak przeprowadzonej dyskretyzacji równanie różniczkowe (4) zostanie zapisane w postaci różnicowej. Wartości szukanej funkcji V pomiędzy węzłami można wyznaczyć z przybliżonych wzorów: V - V V - V ¶ V ¶ V m + 1 n m , n m , n m - 1 n » » ; ¶ x D x ¶ x D x 1 1 m + , n m - , n 2 2 (5) V - V V - V ¶ V ¶ V m , n + 1 m , n m , n m , n - 1 » » ; ¶ y D y ¶ y D y 1 1 m , n + m , n - 2 2 Pochodne drugiego rzędu w punkcie (m, n) będą zatem równe: ¶ ¶ V x ¶ ¶ V x - 1 2 1 2 2 V + V - 2 V ¶ ¶ V x m + , n m - , n m + 1 , n m - 1 2 , n m n , » = ( ) 2 D x D x m n , (6) ¶ ¶ V y ¶ ¶ V y - 1 2 1 2 2 V + V - 2 V ¶ ¶ V y m n , + m n , - m n , + 1 m n , - 1 m n , » = ( ) 2 D y 2 D y m n , 2 ¶ ¶ V x Ze wzorów (6) wynika, że wartością pochodnej funkcji w punkcie (m, n) jest różnica 2 potencjałów pomiędzy punktami (m+1,n) i (m,n). Analogicznie wyznacza się wartości pochodnej w pozostałych punktach pomiędzy węzłami. Podstawiając powyższe równania do wzoru (4) otrzymujemy: V + V - 2 V V + V - 2 V m + 1 , n m - 1 , n m n , m n , + 1 m n , - 1 2 m n , + = 0 ( ) ( ) 2 D x D y (7) Zakładając równomierny podział siatki wewnątrz badanego obszaru, czyli D x= D y otrzymujemy: V + V + V + V - 4 V = 0 m + 1 , n m - 1 , n m n , + 1 m n , - 1 m n , (8) Podstawiając równanie (8) do kaŜdego węzła wewnętrznego otzrymujemy n równań z n niewiadomymi, który moŜna przedstawić w postaci: A × V=C (9), gdzie: A - macierz współczynników przy potencjałach, V - wektor szukanych wartości potencjałów, C - wektor wyrazów wolnych. [ Pobierz całość w formacie PDF ] |
Podobne
|